8.Natuurinclusieve sportlocaties
PH28
Laatst gewijzigd op: 2 september 2024
Introductie
Een groene, aantrekkelijke omgeving stimuleert mensen om te bewegen of te sporten. Tegelijkertijd biedt zo’n omgeving kansen voor natuurinclusie én om de omgeving duurzaam en klimaat adaptief te maken.
Dat is belangrijk omdat een natuur die in balans is, ons veel werk uit handen neemt. En dat helpt weer om sporten veilig en betaalbaar te houden.
Dit kennisdossier bevat relevante informatie en hulpmiddelen die kunnen helpen de sportomgeving natuurinclusief en klimaatadaptief te maken. Dat maakt van deze pagina een one-stop-shop naar de belangrijkste kennis voor sportverenigingen, voor professionele beheerders van gemeenten en marktpartijen in het groen, voor ondernemende sportaanbieders en landschapsbeheerders.
Motivatie
Een natuurinclusieve sportomgeving vergroot de biodiversiteit, bestrijdt hittestress en weet op een goede wijze om te gaan met wateroverlast of droogte. Dat maakt sportvelden minder afhankelijk van onderhoudsaandacht of grote investeringen om een goede, robuuste sportomgeving toch mogelijk te maken. Tegelijkertijd is een natuurinclusieve sportomgeving prettig voor sporter en bezoeker en komen die bijdrages ten goede aan de hele samenleving. Zo maken we Nederland toekomstbestendig.
Kennisdag natuurinclusieve sportlocaties
Op 26 juni 2024 vond de Kennisdag natuurinclusieve sportlocaties plaats. Een breed publiek, van beleidsmakers tot sportparkbeheerders en van commerciële partijen tot sportbonden kwam bij elkaar om ervaring uit te wisselen en kennis op te halen over het natuurinclusief maken van sportomgevingen. De presentaties zijn hieronder opgenomen.
Presentaties
Presentatie Kennisdag Natuurinclusieve Sportlocaties
Sessie 1 Living Lab Amsterdam - nulmeting naar uitvoering
Sessie 2 Living Lab Venlo - gemeentelijke samenwerking
Sessie 3 NL Greenlabel - meten natuurinclusieve sportlocaties
Sessie 5 Participatie in Living Lab Midden-Brabant ea
Sessie 7 Living Lab Zwolle Sportpark Marslanden
Foto's Kennisdag Natuurinclusieve Sportlocaties
Afbeelding
Biodiversiteit
Sportlocaties zijn zeer geschikt om biodiversiteit te stimuleren. Hier is een overzicht met informatieve presentaties en documenten om daar zelf mee aan de slag te gaan.
Artikel natuurinclusief sporten
In 2023 schreef tijdschrift Sportaccom een uitgebreid artikel over natuurinclusief sporten. Lees hier het volledige artikel.
Natuurinclusief sporten en bewegen
Inspiratiedocument van NOC*NSF over hoe sport en natuur op een sportlocatie samengebracht kunnen worden.
Greenpaper Groene Oplossingen en Sportaccommodaties
De Koninklijke Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG) ontwikkelde een hulpmiddel met praktische tips en inspiratie voor het vergroenen van sportterreinen en gebouwen.
De Vlinderstichting: maatregelen voor biodiversiteit op sportparken
Een natuurlijk sportpark is een stapsteen voor veel soorten planten en dieren in de groten deels versteende omgeving. In de brochure staan tips over het aanleggen en beheren van natuur, het plaatsen van faunavoorzieningen, het aanbrengen van variatie en het nemen van maatregelen om de duurzaamheid en de natuurbeleving te vergroten, waarmee sportparkbeheerders zelf aan de slag kunnen.
NL Greenlabel
Een digitale catalogus vol producten en planten die kunnen worden gebruikt of toegepast.
Biodiversiteit op sportaccommodaties
Een presentatie van onderzoeksbureau Waardenburg Ecology over hoe op een sportpark een hogere biodiversiteit en belevingswaarde bereikt kan worden.
Inspiratiegids biodiversiteit sport
Inspiratiegids over biodiversiteit op sportdomeinen, samengesteld door onze Belgische collega’s van Sport Vlaanderen en de Vlaamse Milieumaatschappij. Bekijk voor meer voorbeelden uit Vlaanderen ook de presentatie van David Nassen onder punt 3.
Vogelbescherming: Factsheet vogels en sportvelden
Sportvelden zijn in potentie belangrijk voor vogels. Vogels kunnen ook helpen bij het op een natuurlijke wijze beheren van engerlingen en emelten. In het factsheet wordt uitgelegd hoe sportvelden en vogels in balans kunnen worden gebracht, welke voordelen dat biedt in het beheer en hoe de inrichting in zijn werk gaat.
Hoe breng je natuur en groen op een sportlocatie samen?
Natuurinclusief bouwen houdt in dat bij het ontwerpen en realiseren van gebouwen en infrastructuur rekening wordt gehouden met de natuurlijke omgeving. In dit artikel lees je wat erbij komt kijken als dat wilt toepassen op je sportaccommodatie.
Bomentabel
Bomentabel.nl is een website met zoekfunctie die uitgebreide informatie biedt over 359 boomsoorten en cultivars, inclusief hun bijdrage aan ecosysteemdiensten zoals klimaatadaptatie, biodiversiteit en luchtkwaliteit. Je kunt op combinaties van meer dan 20 kenmerken filteren, om zo de best passende boomsoorten te selecteren.
Puccinimethode
De gemeente Amsterdam gebruikt de zelf ontwikkelde Puccinimethode voor een kwalitatief goede, fysieke inrichting van alle Amsterdamse openbare ruimte. In het Handboek groen wordt toegelicht wat de standaard is voor het Amsterdamse straatbeeld.
Bodem
Een biodiverse en klimaatadaptieve omgeving vereist een goede bodem, vol leven en gezonde voedingsstoffen. Deze bronnen kunnen helpen dat te bereiken.
Presentatie 'Toplaag in balans'
Handige tips over hoe de bodem in balans te houden.
Stoffen in de bodem voor goed bodembeheer
Kennisdocument waarin besproken wordt wat de bodem nodig heeft om te kunnen floreren.
De Grasgids
Een overzicht van grassen die op sportlocaties kunnen worden toegepast, met hun kenmerken.
Geïntegreerd sportgrasbeheer
Ons eigen kennisdossier op Sportinfrastructuur.nl met informatie over een duurzame manier om sportgras te beheren, volgens de methode IPM.
Water
Nederland en water gaan hand in hand. Ons land kent honderden vierkante kilometers aan officiële sportvelden en nog eens duizenden vierkante kilometers aan openbaar terrein en recreatieterreinen. Om die allemaal goed leefbaar en begaanbaar te houden, moeten ze in harmonie zijn met het water dat ons omringt.
Ons eigen kennisdossier op Sportinfrastructuur.nl met informatie over duurzaam watermanagement.
Beleid
Duurzaamheid en klimaatbestendigheid zijn aandachtsvelden voor een groot aantal overheidsinstanties en organisaties. Een aantal links naar websites en documenten met meer informatie. Let op: dit is geen uitputtend overzicht.
Wethouders over klimaatadaptatie
Een evaluatie van de VNG Klimaatambassadeurs over hoe wethouders met klimaatadaptatie aan de slag gaan.
Kennisportaal Klimaatadaptatie
Een overheidsportaal dat helpt om Nederland klimaatbestendig te maken.
Handreiking klimaatadaptatie
Met dit document wil het Rijksvastgoedbedrijf klimaatadaptatie vroeg het proces bespreekbaar maken met de relevante spelers met ook aandacht voor de opdrachtgever- opdrachtnemer relatie.
Het VN-panel voor Klimaatadaptatie
Dit panel beoordeelt wetenschappelijke studies en onderzoek over klimaatverandering.
Hulpmiddelen
Partijen die overwegen te investeren in duurzaamheidsmaatregelen, kunnen baat hebben bij de ervaringen van anderen.
Factsheet Duurzaamheidsmaatregelen
Het Mulier Instituut heeft de duurzaamheidsmaatregelen geïnventariseerd waarin sportverenigingen hebben geïnvesteerd.
Duurzaamheidsatlas
Deze digitale atlas biedt een overzicht per vereniging van hoe zij hebben verduurzaamd.
Bouwstenen van de beweegvriendelijke omgeving
Dit E-book bespreekt het instrumentarium van de Omgevingswet om onze ambities op gezondheid te vertalen naar een beweegvriendelijke omgeving.
Partners
Dit kennisdossier is mogelijk gemaakt door de Routekaart Verduurzaming Sport. Op dit thema werken de volgende organisaties binnen de Routekaart samen:
