Projectupdate KZS

In deze projectupdate komen de volgende onderwerpen of besluiten aan bod:

• Kwaliteitszorgsysteem 2.0
• Eigenaarschap
• Financiering
• Taakgroepen en programmaraad
• Voorschriften en sportproductenlijst
• Sportsupport

1. Kwaliteitszorgsysteem 2.0 (KZS)

Het Kwaliteitszorgsysteem (KZS) is een privaat voorschriften- en certificeringssysteem om de kwaliteit en veiligheid van sportaccommodaties in Nederland te waarborgen. Dit systeem bleek in de praktijk niet altijd even toegankelijk en op sommige punten complex, zelfs voor professionals. Daarom ontwikkelt NOC*NSF, in samenwerking met Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) en Branchevereniging Sport en Cultuurtechniek (BSNC) in opdracht van VWS een vernieuwd KZS.

Binnen het KZS maken de verschillende stakeholders afspraken over de kwaliteit en veiligheid van sportaccommodaties en procedures om die kwaliteit en veiligheid te waarborgen voor eigenaren van sportaccommodaties. Het nieuwe KZS maakt de juiste informatie beter en sneller toegankelijk en versnelt het proces tot certificering. Dit resulteert in een goede, veilige en toekomstbestendige sportinfrastructuur en daar profiteert de gehele sportbranche van.

2. Eigenaarschap

Door goede afspraken tussen overheid, sport en de markt is de kwaliteit van sportaccommodaties in Nederland al jaren van hoog niveau. Dat willen we zo houden. NOC*NSF was in de jaren 70 de initiatiefnemer om normen op te stellen voor velden en sportaccommodaties. Omdat het KZS primair een aangelegenheid is voor de sport is NOC*NSF de aangewezen partij om dit systeem te beheren. Binnen de opdracht van het updaten van het KZS vanuit het Sportakkoord is ook het eigenaarschap van het KZS besproken met de VSG en BSNC. In samenspraak met de VSG en BSNC is besloten dat NOC*NSF eigenaar blijft van het systeem. De VSG en BSNC zijn en blijven actief betrokken bij de ontwikkeling en bedrijfsvoering van het KZS. Tevens is in de stuurgroep met de VSG en BSNC besloten om een exploitatie partner te zoeken om de financiële risico’s te spreiden en kosten te reduceren.

3. Financiering

Om tot een breed gedragen businessplan te komen zijn er meerdere afzonderlijke bijeenkomsten georganiseerd met een vertegenwoordiging vanuit de drie stakeholdersgroepen (VSG, BSNC, NOC*NSF). Er is gekozen voor een eenvoudig financieringsmodel met twee inkomstenbronnen (account- en licentie fee). De Stuurgroep Kwaliteitszorgsysteem heeft juni 2022 jl. het voorstel goedgekeurd.

Account fee

Deze inkomstenstroom wordt gegenereerd door continue toegang tot het KZS te geven waarmee kwaliteitswaarborging t.b.v. de aanleg en renovatie van sportaccommodaties (binnen- als buitensport) gerealiseerd wordt.

• Iedere belanghebbende kan een persoonlijke account aanvragen.
• Account fee wordt jaarlijks gefactureerd.
• Ieder account krijgt bij voldoen van de account fee toegang tot een basis informatievoorziening, producten en diensten (voorschriften, normbladen, procedures die nodig zijn voor de aanleg van een gecertificeerde sportaccommodatie).
• Het aantal accounts per marktpartij is gemaximaliseerd tot 5 accounts.
• Er wordt geen certificaat fee geïnd omdat de account fee verhoogd wordt binnen dit voorstel. Hiermee worden de handelingskosten voor het factureren met dit scenario bespaard bij gemeenten.
• Winsten die het systeem genereert moeten terugvloeien in het systeem ten behoeve van innovatie en doorontwikkeling platform.

Licentie fee sportproducten

Deze inkomstenstroom wordt gegenereerd doordat klanten toestemming geven om beschermde intellectuele eigendom te gebruiken in ruil voor een licentie fee.

• Plaatsing van een nieuw sportproduct op de sportproductenlijst kost €750,- (ex btw).
• Sportproducten die al drie jaar niet gebouwd/aangelegd zijn worden automatisch verwijderd van de sportproductenlijst.
• Wanneer een leverancier en/of producent zijn product, dat al drie jaar niet meer is gebouwd/ aangelegd, op de productenlijst wil behouden dan betaalt de marktpartij voor drie jaar €500,-.
• Sportproducten die in 2021 en 2022 op de sportproductenlijst geplaatst zijn worden gratis overgezet op de sportproductenlijst.

In de loop van november worden alle gebruikers van het KZS nader geïnformeerd hoe men een account kan aanvragen en welke kosten hiermee gemoeid zijn.

4. Taakgroepen en programmaraad

Het KZS is een zelfregulerend systeem waarbij alle relevante partijen betrokken zijn. Het fundament van het systeem zijn de taakgroepen waarin alle partijen met elkaar in gesprek zijn en komen tot breed gedragen inhoud van voorschriften, richtlijnen, aanbevelingen en procedures. Naast de taakgroepen is er een programmaraad om alle door de taakgroepen opgestelde voorschriften, richtlijnen, aanbevelingen en procedures te agenderen en bekrachtigen. In de situaties dat taakgroepen er niet uitkomen oordeelt de programmaraad. Daarnaast besluit de programmaraad of een onderwerp in technisch opzicht ‘voorschriftrijp’ is en of er voldoende draagvlak bestaat voor urgentie, kwaliteit, sportveiligheid, duurzaamheid en exploitatie (financiële impact).

Een taakgroep heeft een projectmatig (tijdelijk) karakter. Haar taak en programma worden vastgesteld door de programmaraad. De taakgroep opereert vervolgens geheel zelfstandig binnen haar taak en programma en rapporteert voortgang aan de programmaraad.

De programmaraad heeft tot doel het optimaal laten functioneren van het zelfregulerende KZS. De programmaraad bewaakt het overzicht (‘plattegrond’) van het stelsel en identificeert eventuele ‘gaten’. Iedere stakeholder is vrij een nieuw te ontwikkelen of te wijzigingen voorschrift, richtlijn, aanbeveling of procedure aan te dragen. De programmaraad beoordeelt op basis van een beargumenteerde voordracht of dit tot een opdracht aan een taakgroep leidt.

De kern van de samenstelling van de programmaraad wordt gevormd door de eigenaren en de gebruikers. De eigenaren zijn de grootste en belangrijkste financier van sportaccommodaties in Nederland en de gebruikers zijn de expert op het gebied van sporttechnische eisen. Daarnaast is er een adviesplek voor de marktpartijen. De markt beschikt over alle benodigde kennis en expertise om de haalbaarheid van te nemen beslissingen te toetsen.

Taakgroepen vervangen de huidige werkgroepen 2 t/m 11 en de programmaraad vervangt de normcommissie. Het college van deskundigen vervalt.

5. Voorschriften en sportproductenlijst

Veel eisen aan sportaccommodaties zijn vastgelegd in (Europese) wetgeving en formele normering (CE-markeringen zoals bijvoorbeeld brandveiligheid). Aanvullend op deze wetgeving en formele normering zijn voor certificering van sportaccommodaties in Nederland per sport specifieke voorschriften, richtlijnen en aanbevelingen uitgewerkt, bijvoorbeeld de afmetingen, balstuit of ventilatievoorschriften in een sporthal. Deze zijn terug te vinden in het nieuwe KZS.

De huidige voorschriften zijn opgesteld op een technisch detailniveau en schrijven daarmee een strikt gedefinieerde oplossing voor. Constructies van buitensportaccommodaties op de bekende sportvloerenlijst zijn inflexibel en daarmee nauwelijks aangepast op kenmerken van de omgeving. Dit belemmert de mogelijkheden voor alternatieve oplossingen die kwalitatief gelijkwaardige of betere prestaties kunnen leveren.

Het nieuwe KZS vereenvoudigt het aantal voorschriften en gaat uit van de prestatie. Hierbij blijft de sporttechnische norm (balrol of balstuit) ‘heilig”, zijn materiaaleigenschappen van fundaties en onderbouwen, laagdikte van de constructie en koppeling van sportvloeren aan fundaties en onderbouwen niet meer verplicht. Wel blijven de prestaties van alle onderdelen van de constructie in voorschriften vastgelegd. Zo blijft de stabiliteit en waterdoorlatendheid van fundaties en onderbouwen gegarandeerd maar is toepassing van alle materialen die aan deze prestatienormen voldoen mogelijk.

Omdat de aanwezige kennis over het bouwen van goede buitensportaccommodaties niet verloren mag gaan verandert het huidige constructievoorschrift (daar staat de laagdikte van de constructie in beschreven) in een richtlijn (iets waarvan gemotiveerd mag worden afgeweken). Het huidige constructievoorschrift nummer 3 wordt omgebouwd tot een kennisdocument.

De sportvloerenlijst buitensportaccommodaties wordt gesplitst in een lijst van geschikte onderbouwen, een lijst van geschikte fundaties en een lijst van sportvloeren (alleen de toplagen met sporttechnische prestatie). Keuze uit de lijst van onderbouwen en fundaties is niet verplicht maar een aanbeveling. Keuze van een sportvloer van de sportproductenlijst is een verplichting voor certificatie.

Sportproducten op de sportproductenlijst worden gekoppeld aan een producent en mogelijk meerdere aannemers/leveranciers. Ook is de mogelijkheid om meerdere uitvoeringen van een sportproduct onder eenzelfde vermelding op de sportproductenlijst te plaatsen. Hiermee verkleinen we het aantal sportproducten en vergroten we het overzicht op de lijst.

Wanneer een opdrachtgever een buitensportaccommodatie wil realiseren heeft hij met het nieuwe KZS de volgende mogelijkheden:

• Opdrachtgever stelt in zijn aanbestedingen de richtlijnen en aanbevelingen van sportinfrastructuur van toepassing. Hiermee is de constructiedikte, het onderbouw materiaal en het fundatie materiaal gewaarborgd zoals we dat in de huidige systematiek kennen;
• Opdrachtgever beschrijft de te bouwen constructie incl. eventuele drainage op basis van onderzoek naar de huidige bodemgesteldheid. Hier kunnen veel innovatieve oplossingen uit voortkomen die civieltechnisch getoetst zijn. In de praktijk dient de opdrachtgever door te geven aan sportinfrastructuur dat hij zich ervan vergewist dat hij afwijkt van de richtlijnen. Ook dienen alle constructielagen in de praktijk aan de prestatie-eisen stabiliteit en waterdoorlatendheid te voldoen;
• Opdrachtgever legt de ontwerpvrijheid (inclusief bijbehorende risico's en verantwoordelijkheden) bij een derde partij (ingenieursbureau of aannemer). De derde partij kan vervolgens kiezen uit een van bovenstaande methoden.

6. Sportsupport

Om snel antwoord te krijgen op alle vragen biedt het KZS een supportdesk: Sport Support. Sport Support is te bereiken via de chatfunctie op Sportinfrastructuur.nl of via:

Email: info@sportinfrastructuur.nl WhatsApp: +31 6 82488768